Beginpagina van Plantaardigheden.nl
 

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Flora Batava

Deel Uitgave Plant Alfabetisch
1 1800 1 - 80 Alf.
2 1807 81 - 160 Alf.
3 1814 161 - 240 Alf.
4 1822 241 - 320 Alf.
5 1828 321 - 400 Alf.
6 1832 401 - 480 Alf.
7 1836 481 - 560 Alf.
8 1844 561 - 640 Alf.
9 1846 641 - 720 Alf.
10 1849 721 - 800 Alf.
11 1853 801 - 880 Alf.
12 1865 881 - 960 Alf.
13 1868 961 - 1040 Alf.
14 1872 1041 - 1120 Alf.
15 1877 1121 - 1200 Alf.
16 1881 1201 - 1280 Alf.
17 1885 1281 - 1360 Alf.
18 1889 1361 - 1440 Alf.
19 1893 1441 - 1520 Alf.
20 1898 1551 - 1600 Alf.
21 1901 1601 - 1680 Alf.
22 1906 1681 - 1760 Alf.
23 1911 1761 - 1840 Alf.
24 1915 1841 - 1920 Alf.
25 1920 1921 - 2000 Alf.
26 1924 2001 - 2080 Alf.
27 1930 2081 - 2160 Alf.
28 1934 2161 - 2240 Alf.
       
Woordenboek Nederlandsche Taal
Plantago PlantIndex
Bijgewerkt
21-02-2015

«  Flora Batava Zie de volgende pagina »

Plaat 114 in deel II

Huidige botanische naam Oude naam, kenmerken, groeiplaatsen, huishoudelijk gebruik rond 1807

Potentilla erecta

Tormentil

Overzicht Potentilla erecta op deze site

Foto's Potentilla erecta op internet

Potentilla erecta en Tormentilla erecta bij Kurt Stueber Gruppe Max Planck IZ

Potentilla erecta in Plantago PlantIndex

Tormentilla erecta - Gemeene Tormentil

Groeiplaatsen.

Op Zandgronden. Zeer algemeen op alle onze Heigronden; ook in de meeste lage gedeelten der Duinen: verder in de wouden van Vriesland, by Zwol, Utrecht, Naarden, Haarlem, en eenige plaatsen van het Haagsche Bosch en elders. — De verscheidenheid gevonden door Favrod by 't Bilt, Amesfoort, den Ham, Koelhorst, in de begroeide Duinen by Heemstede, Berkenrode, Knapenburg buiten Haarlem en elders.

Kragt en Geneeskundig Gebruik.

In de Pharmacopaea Batava als zeer noodzakelyk voorgeschreven. — De wortel kan als zamentrekkend middel, daar zulks te pas komt, voorzigtig gebruikt worden: een afkooksel van denzelven wordt in verlamming van de keel en tegen de losstaande tanden aangeprezen: ook heeft men dien nuttig bevonden, om verouderde zweren te genezen, zoo wel uit- als inwendig toegediend (Murray.)

Huishoudelijk Gebruik.

De nuttigheid van den wortel tot loojen algemeen erkend. Men bedient 'er zich (zegt Miller) dikwyls van op plaatsen , waar eikenschors schaars is: by de inwoners van de Canarische, Orcadische en Fero's (*)eilanden reeds lang hiertoe gebruikt. Hennicke heeft door proeven getoond, dat het leder met dezen wortel bereid, veel dunner en zachter wordt dan door de Run (**); (Suckow) maar bovenal verdient opmerking het berigt in Muscum rusticum et commerciale. vol. III p. 51—63. van proeven in het groot genomen wegens het loojend vermogen van dezen wortel, zynde in Ierland voor het huis der gemeente door 11 zoo loojers als schoenmakers de deugdzaamheid van het hiermede gelooide leer bevestigd; wordende verder de voordeelen van de aankweeking dezer plant voor den landbouw, en de wyze waarop dezelve moet geteeld worden in het breede opgegeven, waarvan wy misschien nader verslag zullen geven in ons Magazyn van Vaderlandschen Landbouw: met regt heeft hierom St. J. Van Geuns aangedrongen, dat deze Plant op onze woeste gronden zou worden aangekweekt. — De wortel brengt ook met yzer vitriool eene zwarte verw voort, (Gattenhoff) en kan ook een roode, paarsche, of bruinachtige kleur geven. (Dambourney Renss) Daar aan mede het poolsch grein gevonden (v. Geuns.) De Plant wordt door al het vee, behalven Paarden gegeten, (Linn.) doch door Brugmans als schadelyk in weilanden opgegeven. De Varkens worden in Noorwegen met den wortel gemest (Gunner.) De wortel vooral aangeprezen tegen het bloedpissen van het vee (Gleditsch) waartoe de boeren in Gelderland dien dadelyk zouden gebruiken; en daar deze kwaal volgens de Gorter aldaar zou genoemd worden, aan 't meer te staan, zou ook de naam van Meerwortel hier van afkomstig zyn. De Byen azen gaarne op de Bloemen. (Swed. Abh)

<< Noot Luc: (*) Orcadische en Fero's eilanden: Orkney- en Faeröer-eilanden.

(**) Run: werd vroeger gebruikt om te looien. Is de gedroogde en fijngemalen bast van eik waaraan water is toegevoegd.>>

Dit boek maakt deel uit van www.biolib.de de virtuele biologische vakbibliotheek.
© Kurt Stueber, 2007. Dit boek is beschermd door de GNU Free Document License. Deze licentie staat privé en commercieel gebruik toe onder de voorwaarden van de GNU Free Document License. Als delen of afbeeldingen worden gebruikt, verzoeken wij u om www.BioLib.de op te nemen als de bron van de gegevens. Voor hogere resoluties dient u de eigenaar van het origineel te contacteren: Wageningen UR Library Special Collections, speccoll.library@wur.nl, Tel: +31 317 482701, Fax: +31 317 484761

^Naar het begin van deze pagina