Beginpagina van Plantaardigheden.nl
 

Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Flora Batava

Deel Uitgave Plant Alfabetisch
1 1800 1 - 80 Alf.
2 1807 81 - 160 Alf.
3 1814 161 - 240 Alf.
4 1822 241 - 320 Alf.
5 1828 321 - 400 Alf.
6 1832 401 - 480 Alf.
7 1836 481 - 560 Alf.
8 1844 561 - 640 Alf.
9 1846 641 - 720 Alf.
10 1849 721 - 800 Alf.
11 1853 801 - 880 Alf.
12 1865 881 - 960 Alf.
13 1868 961 - 1040 Alf.
14 1872 1041 - 1120 Alf.
15 1877 1121 - 1200 Alf.
16 1881 1201 - 1280 Alf.
17 1885 1281 - 1360 Alf.
18 1889 1361 - 1440 Alf.
19 1893 1441 - 1520 Alf.
20 1898 1551 - 1600 Alf.
21 1901 1601 - 1680 Alf.
22 1906 1681 - 1760 Alf.
23 1911 1761 - 1840 Alf.
24 1915 1841 - 1920 Alf.
25 1920 1921 - 2000 Alf.
26 1924 2001 - 2080 Alf.
27 1930 2081 - 2160 Alf.
28 1934 2161 - 2240 Alf.
       
Woordenboek Nederlandsche Taal
Plantago PlantIndex
Bijgewerkt
21-02-2015

«   Flora Batava    Zie de volgende pagina »

Plaat 348 in deel V

Huidige botanische naam Oude naam, kenmerken, groeiplaatsen, huishoudelijk gebruik rond 1828

Pastinaca sativa subsp. sativa

Pastinaak

Overzicht Pastinaca sativa subsp. sativa op deze site

Foto's Pastinaca sativa subsp. sativa op internet

Pastinaca sativa bij Kurt Stueber Gruppe Max Planck IZ

Pastinaca sativa subsp. sativa in Plantago PlantIndex

Pastinaca sativa - Moes Pastinake

Verscheidenheid.

In Persoon Synops. wordt onze Plant gerekend twee verscheidenheden op te leveren, als de pratensis, zijnde onze afgebeelde, en die meest algemeen is: en de arvensis met harige Bladen, en eironde, bijna gelobde Blaadjes, de onevene vin drielobbig. Deze schijnt zelfs Persoon toe, eene afzonderlijke soort te zijn, hetgeen wij met anderen na hem, niet meenen te moeten volgen, daar dit veel van de bijzondere groeiplaats schijnt af te hangen, en dezelve ook kleinder valt, waarom men ook hier niet zal genoodzaakt zijn, weder eene nieuwe soort te bepalen. (*)

Groeiplaatsen.

Aan de kanten der akkers, vooral op de klei, en aan de rivierdijken.

In de lage landen van het Goregt, buiten Groningen. In Vriesland, zoo in de woudstreken als op de klei: omtrent Harderwijk en Nijmegen. In Utrecht aan de dijken. In Noord-Holland, langs de zand-akkers onder Heemskerk, en de Breesaap. Ook in Katwijker duinen. Door Doctor van Hall gevonden omstreeks Arnhem, Wijk te Duurstede en bij Amsterdam, vooral aan den Ringdijk, van waar de afgebeelde genomen is.

De verscheidenheid, arvensis, door den Hoogl. Mulder opgegeven in raamvelden, buiten de Mare-poort, te Leijden; bij Endegeest, onder Oestgeest en elders.

Linnaeus houdt dezelve in Zweden voor geene oorspronkelijke inlandsche Plant, maar van de bebouwde velden overgebracht, hetgeen waarschijnelijk ook het geval zal zijn in ons Vaderland.

Kracht en Geneeskundig Gebruik.

De Wortel heeft behalve zijne voedende, ook eene eenigzins afdrijvende kracht. Het Zaad werd door Boerhaave tegen verzweringen van de blaas, pijnen in de waterwegen en tegen den steen gebruikt. De Plant is opgenomen in de Bataafsche , doch niet in de nieuwe Belgische Apotheek.

Huishoudelijk Gebruik.

Wordt in eenige moeslanden om den Wortel geteeld, welke een gezond en uit hoofde van den specerijachtigen smaak, voor velen aangenaam voedsel oplevert. In Rusland worden de zeer jonge Bladen, volgens Mattuschka, ook als toekruid genuttigd. In het noorden van Ierland maken de behoeftigen van den Wortel zeker bier, door dien met hoppe te kooken, en het vocht te laten gisten. (C. Bryant, Flora diaetetica.)

De Wortel is mede een voortreffelijk veevoeder, en wordt hiertoe opzettelijk in de Provincie Utrecht, op kleiakkers gebouwd, om 's winters te voeren aan runderen. — Bij het uittrekken der Plant zou men, volgens Ph. Miller, zeer voorzichtig moeten zijn met de Bladen, vooral 's morgens bij den dauw, omdat Hem voorbeelden bekend waren van tuinlieden, wier armen hierdoor opzwollen. Wij kunnen zulks niet bevestigen.

<<Noot Luc: er zijn 2 variëteiten in deze 'sativa' subspecies, nl de 'var. sativa', die de gekweekte vorm is (en zich weinig verspreid in de natuur) en de 'var. sylvestris', die de wilde vorm is . Deze laatste heeft bladeren met brede slippen en stompe top, dichtere, langere beharing en een veel minder vlezige wortel.>>

Dit boek maakt deel uit van www.biolib.de de virtuele biologische vakbibliotheek.
© Kurt Stueber, 2007. Dit boek is beschermd door de GNU Free Document License. Deze licentie staat privé en commercieel gebruik toe onder de voorwaarden van de GNU Free Document License. Als delen of afbeeldingen worden gebruikt, verzoeken wij u om www.BioLib.de op te nemen als de bron van de gegevens. Voor hogere resoluties dient u de eigenaar van het origineel te contacteren: Wageningen UR Library Special Collections, speccoll.library@wur.nl, Tel: +31 317 482701, Fax: +31 317 484761

^Naar het begin van deze pagina