Leeswerk.nl
Plantenboeken opengelegd

Sitemap
Index

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten

Leesmaar.nl
Dodoens en andere bijzondere boeken

Flora Batava

Polypodium filix-mas - Stoppelig Boom-varen

Groeiplaatsen.

In Bosschen, en andere beschaduwde plaatsen. Algemeen in deze Republiek.

Kracht en Geneeskundig Gebruik.

De wortel in de Pharmacopaea Batava als zeer noodzakelyk voorgeschreven. — De Plant bevordert de stonden en het zog. De voorname kracht is in den wortel, welke als een uitstekend wormdryvend middel bekend is, en vooral tegen den lintworm wordt aangeprezen, daar dit het hoofd-ingredient uitmaakt in het weleer geheime middel van Herrenschwand en Juffer Nouffer als een specifiek tegen dezen worm. De Bladen worden door sommige lieden gebruikt om de bedden en kussens in de kinderwiegen mede te vullen. De vertaler (*) verzekert, verscheide kinderen, wier beenen sterk door Engelsche ziekte (**) waren aangedaan, te hebben zien genezen, door de beenen eenigen tyd met varen bladen te omwinden en tusschen houten spalken te zetten.

Huishoudelyk Gebruik.

De eerste uitspruitsels als aspergien te gebruiken, en de schubben van den wortel in Noorwegen door arme lieden tot brood bereid, en ook in het bier gebruikt, zoo als door Gunner Flor. Norv. stellig verzekerd wordt, als mede dat het loof en deze wortel-schubben opgezameld, des winters tweemaal daags aan Schapen, Geiten, en jong Rundvee gegeven wordt, en hen voor ziekten bewaart. — Zy dient tot haardbrand en geeft veel asch, die geschikt is om 'er glas van te maken: ook daarvan ballen te bereiden, die men in plaats van Zeep kan gebruiken (Gattenhoff doch welke eigenschappen door St. J. Van Geuns aan de Pteris aquilina worden toegekend.) ook door hem wordt de plant opgegeven, in plaats van eikenbast tot looijen geschikt te zyn. De wortel tot poeder gemaakt heeft een voortreffelyk vermogen tot looijen , vooral voor Geiten-vellen. — De Bladen in Noorwegen en Zwitzerland gebruikt tot onderstroojing voor het vee (Gunner, Favrod.) De Plant wordt alleen door Schapen gegeten. (Linn.) Op de Kool gelegd, bewaart zy dezelve tegen rupsen. (Konst- en Letterbode Juny 1805.) — In Bosschen een schadelyk onkruid, latende geen plaats over aan de afvallende boom zaden om in den grond te komen, of ontrooven het voedsel aan de opkomende struikjes. (Beckman) Voor de Apotheken verzamelt men dikwyls de twee bovengenoemde Planten ten onregte voor deze soort. (Tieboel.)

<< Noot Luc: (*) vertaler: zijnde Favrod, een Zwitser die in Nederland woonde.

(**) Engelse ziekte of Rachitis is een ziekte van het skelet, door een tekort aan vitamine D en calcium. Het manifesteert zich vooral door misvorming van de ledematen en de ruggegraat.>>